Chỉ số pH là chỉ số khá quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, ở bài viết này Vet24h sẽ chia sẻ cho các bạn về chỉ số pH và cách nâng pH ao nuôi tôm.
Mục Lục
Chỉ số pH trong chăn nuôi tôm
Chỉ số pH là chỉ số đo đặc trưng về độ axit (chua) hoặc độ kiềm (chát) của nước. Nếu nước có độ pH thấp thì tức là trong đó chứa nhiều axit và ngược lại, độ pH cao chứng tỏ nước chứa nhiều kiềm. Khi pH = 7 thì được gọi là trung tính. Đối với các sinh vật sinh sống dưới nước, nếu ao nuôi có chỉ số pH rất cao hay rất thấp thì đều gây ảnh hưởng không có lợi tới sự sống cũng như sự phát triển của chúng. Chỉ số pH lý tưởng cho ao nuôi tôm là từ 7,5 – 8,5 và tốt nhất nằm trong khoảng từ 7,5 – 8,3.
Trong chăn nuôi tôm, độ pH trong ngày không nên biến động quá 0,5. Nếu nước ao nuôi bị giảm độ pH xuống thấp thì sẽ sản sinh ra rất nhiều khí H2S, đây là loại khí độc gây hại cho tôm nuôi. H2S cản trở sự hấp thụ Oxy của tôm trong môi trường, khiến tôm mệt mỏi, stress, bơi lờ đờ, bỏ ăn. Và khi để tình trạng này diễn ra lâu thì cuối cùng tôm có thể bị mắc bệnh và chết, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi. Do đó, cần giữ độ pH trong ao nuôi tôm luôn ổn định để tôm phát triển bình thường.
Nguyên nhân khiến pH ao nuôi bị giảm
Trong quá trình nuôi tôm, có những yếu tố có thể tác động tới độ pH trong nước ao khiến nó tăng hoặc giảm. Những nguyên nhân có khả năng làm độ pH trong nước ao nuôi tôm thấp là:
- Do quá trình xử lý ao nuôi không tốt: Việc người chăn nuôi không vệ sinh hoặc vệ sinh kém các chất thải của vụ nuôi cũ chưa sạch, không bón đủ vôi xử lý, không phơi ao đủ thời gian sẽ là nguyên nhân khiến ao nhiễm phèn.
- Không xử lý chất thải của tôm và thức ăn dư thừa: Nếu không được xử lý sạch sẽ thì những yếu tố này sẽ tạo cơ hội để sản sinh khí NO3 bởi các khuẩn khử nitơ. Ngoài ra, nếu trong ao nuôi tôm xuất hiện nhiều ốc, vẹm, hến, nhuyễn thể 2 mảnh ăn tảo và hấp thụ muối cacbonat thì cũng làm độ kiềm trong nước giảm xuống thấp.
- Tác động của thiên nhiên: Hiện tượng này thường xuất hiện ở các ao nuôi có độ mặn thấp hoặc nuôi tôm trái vụ vào mùa mưa. Hoặc ao nuôi được tạo trên vùng đất nhiễm phèn cũng là nguyên do pH của nước ao giảm. Sau mỗi lần mưa, axit trên đất từ bờ ao bị rửa trôi, xả xuống làm cho PH trong nước giảm.
Làm sao để biết độ pH trong ao nuôi đang giảm?
Để kiểm tra độ pH trong nước ao, chúng ta có rất nhiều cách thử nhưng phổ biến nhất là 3 cách dưới đây:
Dùng giấy quỳ tím
Giấy quỳ tím là phương pháp kinh điển để kiểm tra độ pH trong phòng thí nghiệm và người chăn nuôi tôm cũng có thể ứng dụng nó. Ưu điểm của phương pháp này chính là giá thành rất rẻ, thời gian đo rất nhanh và cho kết quả khá chính xác.
Cách sử dụng là bạn lấy mẫu nước ao rồi dùng giấy quỳ tím nhúng nhẹ vào đó. Đợi khi giấy đổi màu thì đem ra so với bảng màu để xác định độ pH của nước. Với mỗi màu trong bảng sẽ tương ứng với độ pH là bao nhiêu. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có nhược điểm đó là độ chính xác phải phụ thuộc tương đối vào khả năng nhận diện màu của bà con.
Dùng bộ kiểm tra nhanh
Ngoài giấy quỳ thì còn một phương pháp nữa để kiểm tra độ pH trong ao nuôi chính là sử dụng bộ kiểm tra pH nhanh. Đây là biện pháp sử dụng hóa chất để kiểm tra biến đổi màu sắc, ứng với mỗi màu sẽ có các chỉ số pH trên bảng so màu. Từ đó bà con có thể nhanh chóng biết được độ pH trong ao nuôi của mình.
Ưu điểm của phương pháp này chính là sự nhanh chóng và thuận tiện. Kết quả ra cũng khá rõ ràng, chính xác và có thể tái sử dụng được nhiều lần (khoảng 100 lần test). Cũng tương tự như sử dụng quỳ tím, người chăn nuôi lấy mẫu nước ao và thả hóa chất để thử phản ứng đổi màu sau đó so sánh với bảng màu độ pH. Phương pháp này cũng có nhược điểm là độ chính xác còn phụ thuộc vào khả năng nhận biết màu.
Xem thêm: Tổng hợp cách nuôi tôm thẻ chân trắng đạt hiệu quả kinh tế cao
Dùng các loại bút đo, máy đo điện tử
Đây chính là phương pháp có độ chính xác cao nhất hiện nay và được rất nhiều ao, trại nuôi trồng thủy sản áp dụng trên thị trường hiện nay. Với biện pháp này, người nuôi chỉ cần chỉ cần đưa bút đo, máy đo vào nước, ấn nút và độ pH sẽ hiển thị trên màn hình điện tử.
Cách nâng pH ao nuôi tôm
Sau đây, Vet24h sẽ hướng dẫn bà con cách nâng độ pH cho ao nuôi tôm trong 2 trường hợp trước và sau khi thả con giống.
Trước khi thả giống
Trước khi thả con giống và bắt đầu vụ nuôi mới, người nuôi cần xử lý lại phần nền đáy ao đúng cách, tránh bất lợi sau này:
- Rải đều vôi bột khắp đáy ao để diệt mầm bệnh, ổn định độ chua và giúp nền đáy ao tơi xốp hơn. Bón vôi theo liều lượng từ 30 – 40kg/100m2. Đối với những ao cao, không thể tát cạn thì bà con có thể dùng từ 40 – 50kg/100m2.
- Sau khi tẩy vôi từ 3 – 5 ngày, bạn nên tiến hành bón lót cho ao nuôi bằng cách rải vôi đều khắp ao nuôi tôm.
- Phơi đáy ao: Tùy vào điều kiện và thời tiết, phơi đáy ao từ 7 – 10 ngày cho đến khi nền ao xuất hiện các dạng nứt nẻ chân chim là được. Việc này tận dụng được các bức xạ tia cực tím để diệt khuẩn và các mầm bệnh gây hại còn sót lại trong đáy ao.
Phơi đáy ao với vôi bột
- Lấy nước lần 1 từ 30 – 50 cm và để từ 3 – 5 ngày sau khi có ánh nắng mặt trời chiếu xuống giúp màu ao lên nhanh hơn.
Sau khi thả giống
- Cần phải kiểm tra độ pH nước thường xuyên. Nếu phát hiện độ pH trong nước xuống thấp thì thực hiện tạt vôi bột CaCO3 hoặc NaHCO3 với liều lượng 2 – 3 kg/100m3 nước vào buổi tối để tăng pH. Không nên dùng CaO hoặc Ca(OH)2 vì pH sẽ tăng rất nhanh khó kiểm soát, gây hại cho tôm.
- Nên bổ sung khoáng chất cho tôm nhằm tăng sức đề kháng.
- Tiến hành vớt ốc, sò, nhuyễn thể có hại trong ao nuôi.
- Sử dụng chế phẩm sinh học, men xử lý nước để xử lý nước nuôi, giảm thiểu tảo có hại và tăng tảo có lợi.
- Xiphong đáy ao nếu có thể.
Kết luận
Trên đây là những thông tin về cách tăng pH ao nuôi tôm mà bà con nên biết. Vet24h hy vọng bạn đã có thể hiểu rõ hơn về độ pH trong ao nuôi cũng như là cách làm tăng độ pH trong nước. Chúc bạn chăn nuôi thành công!
Tham khảo thêm: Những Cách Ủ Vi Sinh Nuôi Tôm Hiệu Quả Cho Người Chăn Nuôi